Bỏ Thuế Khoán – Hộ Kinh Doanh Nhỏ Liệu Có “Chịu Nổi Nhiệt”?

Doanh Nhân Thành Công xin kính chào các bạn.

Hôm nay mình muốn chia sẻ một điều rất thật – rất đời – và cũng rất đau đáu: chuyện bỏ thuế khoán cho hộ kinh doanh.

Mình bắt đầu câu chuyện này không phải với tư cách là một chuyên gia thuế, mà là một người từng lớn lên trong gia đình làm nghề buôn bán nhỏ – má mình bán bún bò suốt 20 năm ở chợ. Mình hiểu rất rõ cái cảnh “có đồng nào là phải xoay đồng nấy”, không nghỉ lễ, không bệnh được, và càng không có khái niệm “kê khai doanh thu, hóa đơn điện tử, chữ ký số”.

Nên khi nghe tin Nhà nước chuẩn bị bỏ hẳn hình thức thuế khoán – thay vào đó là yêu cầu hộ kinh doanh phải kê khai, xuất hóa đơn điện tử, thật sự mình vừa mừng… vừa lo.

Mừng vì đó là một bước tiến của quản lý nhà nước.
Nhưng lo – vì liệu hàng triệu người dân làm nghề nhỏ, nghề truyền thống, người lớn tuổi, người không rành công nghệ… họ có “theo kịp” không?

Và nếu không theo kịp, liệu họ có bị bỏ lại phía sau?

Tuần rồi, mình đi cắt tóc ở tiệm quen gần nhà – một tiệm nhỏ của hai vợ chồng trung niên, mở đã hơn 15 năm. Mỗi lần ghé, mình vẫn hay ngồi trò chuyện trong lúc chờ. Nhưng hôm đó, anh chủ tiệm trông khá căng thẳng.
Anh bảo:

“Em ơi, nghe nói sắp tới không còn đóng thuế khoán nữa, mà phải kê khai thuế hàng tháng, rồi còn hóa đơn điện tử… Anh đâu biết làm cái mấy đó. Làm sao mà kịp?”

Hôm sau ghé quán cơm đầu ngõ – chỗ chị bán hàng từ thời mình còn sinh viên. Vừa ăn, vừa hỏi chuyện, chị cũng lắc đầu ngao ngán:

“Giờ bán có vài chục suất một ngày. Tiền lời chẳng bao nhiêu, còn phải mua phần mềm, đóng thuế theo từng đồng thu vào thì chắc nghỉ bán sớm cho rồi.”

Rồi một hôm khác, mình ngồi cà phê lề đường, nghe bác chủ quán nói chuyện với khách bàn bên – cũng là người làm tạp hóa nhỏ trong xóm:

“Thu nhập không ổn định, có ngày bán được, có ngày ế. Mà khai theo doanh thu, thì lấy gì mà ghi? Với ai chỉ học hết lớp 5 như tôi, cái chuyện máy tính, chữ ký số là… mù luôn đó!”

Một nỗi lo chung, không chỉ của người buôn bán

Chỉ trong vài ngày, mình nghe ít nhất 4–5 câu chuyện giống nhau từ những người rất khác nhau – tiệm tóc, quán cơm, quán nước, tiệm tạp hóa, sạp hàng ở chợ. Họ đều là những người lao động tự thân, vốn quen với cách làm truyền thống. Cuộc sống vốn đã bấp bênh, giờ lại thêm áp lực “học công nghệ để kê khai thuế”.

Mình không nghĩ họ ngại thay đổi. Họ muốn kinh doanh đàng hoàng, muốn yên ổn làm ăn. Nhưng thật lòng mà nói, với kiến thức hạn chế, thu nhập nhỏ, thời gian ít ỏi, thì việc yêu cầu họ “chuyển đổi số” gần như… bất khả thi nếu không có hỗ trợ thực chất.

Mình từng khởi nghiệp nhỏ, mình hiểu cảm giác ấy

Ba năm trước, mình từng mở một tiệm cafe sách nhỏ – thuê 1 mặt bằng, 2 nhân viên, doanh thu bấp bênh từng tháng. Lúc ấy làm giấy phép, kê khai thuế, ghi sổ sách – dù đã có bằng đại học và rành máy tính – mình vẫn thấy áp lực khủng khiếp. Gọi lên chi cục thuế thì máy bận, hỏi người quen thì “ai cũng mù mờ”.

Huống chi là những người không biết mở email, không có điện thoại thông minh, không từng đi học chính quy. Họ sẽ xoay sở thế nào nếu không có ai hướng dẫn, nếu phần mềm chỉ bằng tiếng chuyên môn, và nếu mỗi lần sai sót là… bị phạt?

Thay đổi là cần thiết – nhưng ai đang “trả giá” cho sự thay đổi?

Mình không phản đối bỏ thuế khoán. Mình đồng tình rằng hệ thống thuế cần minh bạch, công bằng. Nhưng khi lắng nghe những tiếng nói nhỏ bé ấy, mình tự hỏi:

• Phải chăng những người yếu thế nhất lại đang là người chịu ảnh hưởng nặng nề nhất trong một thay đổi mang danh “vì sự tiến bộ”?

• Phải chăng chúng ta đang “ép” họ đi nhanh hơn khả năng, rồi bỏ lại họ phía sau – với một tờ giấy nộp phạt, một phần mềm họ không biết dùng, và một ước mơ kinh doanh bị gãy giữa chừng?

Mình viết những dòng này không phải để chỉ trích chính sách. Mà để chia sẻ góc nhìn rất người – rất thật – từ những người đang ngày ngày lo toan miếng cơm, manh áo bằng đôi tay và sự tử tế.

Nếu bạn từng thấy mẹ mình bán rau ở chợ đầu mối, từng thấy bác bảo vệ chạy xe ôm sau giờ làm để nuôi con ăn học, từng thấy cô hàng xóm già cặm cụi gói bánh bán Tết – thì bạn sẽ hiểu tại sao những quy định tưởng là “bình thường” lại khiến họ lo lắng cả tháng trời.

📉 Từ đơn giản… thành rối rắm?

Mình nhớ rất rõ hình ảnh những sạp hàng nhỏ ở chợ – nơi chỉ cần một cái bàn nhựa, vài thùng hàng, và chiếc máy tính tiền kiểu “bấm tay”. Những người bán hàng ấy, phần lớn là cô chú lớn tuổi, buôn bán bằng thói quen, chứ không phải bằng kiến thức tài chính hay công nghệ.

🧾 Thuế khoán – một sự dễ chịu tương đối

Thuế khoán với họ là gì? Là một con số cụ thể, được ấn định mỗi tháng. Ví dụ:

• Quán ăn nhỏ có thể nộp khoảng 500.000 – 1.000.000 đồng/tháng.

• Tiệm tạp hóa nộp khoảng 700.000 – 1.200.000 đồng, tùy khu vực.

Vậy là xong.
Không ai hỏi doanh thu mỗi ngày bao nhiêu.
Không cần lập sổ ghi chép, cũng không cần biết đến Excel, hóa đơn, kê khai online.
Chỉ cần làm ăn tử tế, cuối tháng đi nộp thuế, là đủ.

Đó không phải là cách làm hoàn hảo, nhưng rất phù hợp với thực tế:

• Người bán không rành công nghệ.

• Doanh thu không ổn định.

• Không có đội ngũ kế toán, hành chính.

🖥️ Giờ thì sao? Một cuộc “lột xác” khó nhằn

Chuyển sang cơ chế mới, hộ kinh doanh phải đối mặt với một loạt yêu cầu:

1. Kê khai từng đồng doanh thu

Không còn khái niệm “ước lượng”. Giờ đây, mỗi khoản thu đều phải ghi nhận, lưu trữ, và cuối tháng/quý – phải nộp báo cáo chi tiết cho cơ quan thuế.

Đối với người bán hàng rong, người bán chè, người chạy xe nhỏ – làm sao họ ghi lại từng đồng tiền lẻ thu vào mỗi ngày? Nhiều người bán chỉ… nhớ trong đầu.

Một bác bán hủ tiếu từng nói:

“Mỗi ngày lời được mấy chục ngàn, tiền ra vô lẻ tẻ, ghi sổ cũng tốn thời gian quá.”

2. Xuất hóa đơn điện tử

Nghe thì có vẻ “hiện đại”, nhưng thực tế nhiều người còn chưa hiểu “hóa đơn điện tử” là gì, chứ đừng nói tới việc sử dụng phần mềm để tạo, ký số, gửi khách hàng, và lưu trữ theo quy định.

• Phải mua chữ ký số (chi phí ~1–2 triệu đồng/năm).

• Phải học cách dùng phần mềm (mất thời gian + dễ sai).

• Phải có thiết bị như máy in hóa đơn, điện thoại/máy tính kết nối mạng.

Với người không rành chữ nghĩa, công nghệ, thì đó là một cú sốc thật sự.

3. Nắm rõ luật thuế – hoặc thuê người làm giúp

Ngôn ngữ luật thuế không hề đơn giản.
Các thuật ngữ như: “doanh thu chịu thuế”, “khấu trừ đầu vào”, “hạn mức kê khai”, “mẫu 01/GTGT”… – nghe là đã thấy đau đầu.

Vì thế, nhiều người chọn cách thuê dịch vụ làm hộ – nhưng:

• Chi phí thuê kế toán/kê khai thuế thường từ 500.000 – 1.500.000 đồng/tháng.

• Với hộ kinh doanh siêu nhỏ, đây là gánh nặng tài chính không nhỏ.

🎯 Vấn đề không chỉ là “muốn hay không”, mà là “có đủ khả năng hay không”

Chính sách cải tiến thuế rất có lý về lý thuyết, nhưng khi đi vào đời sống, không thể “cào bằng” giữa doanh nghiệp chuyên nghiệp và người bán hàng lề đường.

Mình từng thử hướng dẫn mẹ của bạn thân – một cô bán bánh cuốn ở chợ – cách tạo hóa đơn điện tử qua phần mềm của thuế. Sau hơn 1 tiếng, cô vẫn không nhớ cách thao tác. Màn hình với hàng loạt nút bấm khiến cô… chỉ muốn tắt máy.

❗ Nỗi sợ lớn nhất: Không phải tiền, mà là sự “không biết bắt đầu từ đâu”

Nhiều người nói: “Tui không sợ đóng thuế nhiều hơn. Tui chỉ sợ không biết cách làm, rồi bị phạt oan.”

Mình nghĩ đây mới là điều đáng lo nhất. Khi sự mù mờ trong thủ tục khiến họ không dám tiếp tục kinh doanh, thì mục tiêu tăng thu ngân sách sẽ… tự đánh mất đi chính đối tượng nộp thuế.

💻 Công nghệ – rào cản lớn của “người không sống online”

Thử tưởng tượng mẹ bạn – một người phụ nữ hơn 50 tuổi, bán bún bò mỗi sáng từ 5h, ròng rã bao năm, trời nắng cũng như mưa. Sau một ngày dài mệt nhoài, việc duy nhất mẹ muốn làm là chợp mắt nghỉ ngơi. Nhưng giờ, có người nói với mẹ:

“Mẹ phải biết kê khai thuế online. Phải có tài khoản trên cổng Thuế điện tử. Phải biết xuất hóa đơn qua phần mềm. Có thể mẹ phải dùng cả chữ ký số, cài thêm ứng dụng nữa đó mẹ!”

Bạn nghĩ mẹ sẽ phản ứng thế nào?

👉 Với nhiều người như mẹ, máy tính không phải là công cụ làm việc.

Nó là một thứ xa lạ, thậm chí… đáng sợ.

🧠 “Mù công nghệ” – không phải lỗi, mà là thực tế

Đừng nghĩ chuyện này chỉ xảy ra ở nông thôn. Ngay cả ở TP.HCM hay Hà Nội, rất nhiều người làm kinh doanh cá thể không biết dùng máy tính, không có email, không biết sao lưu dữ liệu, và… không đủ tiền mua phần mềm có bản quyền.

Ví dụ:

• Cô Hoa bán trái cây ở chợ Gò Vấp, nói rằng “mình chưa bao giờ mở máy tính cả đời”.

• Chú Tám chạy xe ba gác kiêm sửa xe nhỏ, bảo:

• “Chữ ký số là cái gì? Tui còn chưa có Gmail!”

Ngay cả với người trẻ, nếu không từng làm văn phòng hay nghề liên quan, thì cũng thấy loay hoay khi tiếp xúc với thuật ngữ chuyên môn và thủ tục online.

🧾 Công nghệ thuế không “thân thiện” với người bình dân

Hãy thử vào cổng Thuế điện tử (https://canhan.gdt.gov.vn).
Ngay từ giao diện, bạn đã thấy:

• Đầy rẫy thuật ngữ hành chính khó hiểu.

• Hàng chục mục cần điền thông tin chi tiết.

• Giao diện không tối ưu cho điện thoại, trong khi hầu hết người dân chỉ dùng smartphone.

Chưa kể:

• Nhiều người không biết quét mã QR,

• Không quen các thao tác như “tải tệp”, “kí số”, “chuyển đổi định dạng XML”,

• Thậm chí… không phân biệt được “username” với “mã số thuế”.

🔄 Vậy chuyện gì xảy ra?

Chuyện gì xảy ra khi bạn buộc một người bán chè 60 tuổi phải:

• Cài phần mềm xuất hóa đơn.

• Mua chữ ký số từ nhà cung cấp bên ngoài.

• Tự khai báo doanh thu theo quý/quý.

• Lưu trữ hóa đơn điện tử đúng định dạng.

• Theo dõi email để nhận thông báo từ cơ quan thuế.

Chuyện gì xảy ra khi họ bấm nhầm, khai thiếu, hoặc không nộp đúng hạn?

• Bị phạt hành chính.

• Bị khóa mã số thuế.

• Bị coi là “trốn thuế” dù chỉ là vô tình.

• Và tệ nhất: họ mất tinh thần kinh doanh.

Mình từng nghe bác gái bán tạp hóa nhỏ gần nhà buột miệng nói:

“Thôi mệt quá, chắc nghỉ luôn cho rồi, chứ tui có phải công ty đâu mà bắt như vậy…”

🧍‍♀️ Không phải ai cũng là “công dân số”

Chúng ta đang sống trong kỷ nguyên số, nhưng đừng quên:
👉 Có hàng triệu người dân vẫn chưa thể “sống online” như chúng ta.

• Họ dùng điện thoại chỉ để nghe gọi.

• Họ không có email.

• Họ không có tài khoản ngân hàng online.

• Họ chưa từng đi học lớp máy tính, chưa từng tải file Word, chưa từng sao kê tài chính.

Những người ấy – không phải là “tụt hậu”.
Họ chỉ là không có cơ hội để học và không có ai để dạy.

💬 Mình từng giúp mẹ khai thuế điện tử…

Một lần mẹ mình bán hàng online phải khai thuế thu nhập cá nhân. Mình là người rành công nghệ, vậy mà vẫn mất hơn 2 tiếng để hiểu các bước:

• Mở tài khoản trên cổng thuế.

• Nhận OTP.

• Tải mẫu tờ khai XML.

• Chuyển định dạng.

• Ký số bằng eSign.

• Gửi file đúng định dạng.

Mình làm được – vì mình là người sống online. Nhưng mẹ mình thì chắc chắn không thể.

❓Rốt cuộc, đâu là điều cần nhất?

Không phải là phần mềm xịn.
Không phải là bắt buộc 100% hóa đơn điện tử ngay.
Không phải là email, OTP hay cổng thông tin thuế.

👉 Điều cần nhất là sự hỗ trợ và lộ trình phù hợp.

Nếu muốn hộ kinh doanh nhỏ đi cùng thời đại, Nhà nước và xã hội cần:

1. Tạo phiên bản phần mềm đơn giản, dễ dùng (dành cho điện thoại, có trợ lý giọng nói, giao diện lớn, tiếng Việt phổ thông).

2. Miễn phí gói chữ ký số, phần mềm hóa đơn trong ít nhất 2–3 năm đầu.

3. Tổ chức lớp học công nghệ miễn phí tại địa phương – có người “cầm tay chỉ việc”.

4. Cho phép hộ nhỏ kê khai bán tự động, không bắt buộc hóa đơn mỗi lần bán, chỉ tính tổng cuối tháng.

🎯 Vì cải cách không chỉ là thay đổi hệ thống – mà là dẫn dắt con người đi qua sự thay đổi ấy, với sự tử tế và thực tế.

⚖️ Minh bạch là cần – nhưng không phải bằng mọi giá

Mình hoàn toàn hiểu và ủng hộ mục tiêu của việc bỏ thuế khoán:

• Ngăn gian lận trong kê khai.

• Tăng nguồn thu cho ngân sách.

• Thúc đẩy hoạt động kinh doanh minh bạch, hiện đại và số hóa.

Nhưng điều khiến mình trăn trở là:
Liệu có phải mọi hình thức kinh doanh đều phù hợp để áp dụng một “mẫu số chung” về quản lý thuế?

🧑‍🌾 Hộ kinh doanh không phải doanh nghiệp

Chúng ta cần nhìn nhận một sự thật đơn giản:
Hộ kinh doanh nhỏ lẻ – về bản chất, không phải là doanh nghiệp.

• Họ không có phòng kế toán.

• Không có đội ngũ pháp lý.

• Không có nhân viên chuyên xử lý giấy tờ, số liệu, hóa đơn.

• Không có hệ thống quản trị tài chính bài bản.

• Thậm chí, không có cả thời gian để học những thứ đó – vì toàn bộ công việc đều do chính họ tự tay làm.

Cô bán cháo lòng đầu ngõ – mỗi sáng dậy lúc 4 giờ, rửa ruột heo, nấu cháo, dọn hàng, bán tới 10 giờ, rồi dọn rửa, nghỉ trưa chốc lát. Chiều lại đi chợ chuẩn bị cho hôm sau. Một ngày quay cuồng như vậy, hỏi cô lấy đâu ra thời gian ngồi… kê khai điện tử?

Bảo cô phải làm như một kế toán – chẳng khác nào bắt người đi xe đạp phải có bằng lái ô tô.

Không hợp lý, và cũng không cần thiết.

🚲 Mỗi người có một “tầm hoạt động” khác nhau

Giống như phương tiện giao thông, người đi xe đạp không thể tuân theo luật của tài xế xe tải.

• Hộ kinh doanh nhỏ như xe đạp: linh hoạt, quy mô hạn chế, thu nhập vừa đủ sống.

• Doanh nghiệp như xe hơi, xe tải: có động cơ, có hệ thống, có khả năng vận hành phức tạp.

Bạn không thể yêu cầu người đạp xe phải mua bảo hiểm xe bắt buộc, kiểm định định kỳ, gắn hộp đen, gắn định vị GPS…
Thì tương tự, bạn không thể yêu cầu hộ bán chè đầu ngõ phải ký số, xuất hóa đơn điện tử, kê khai thuế hàng tháng.

Sự đồng bộ cứng nhắc, nếu không tính đến đặc thù, sẽ biến chính sách tốt thành rào cản.

🧭 Minh bạch đúng cách, chứ không phải… minh bạch “máy móc”

Mình tin rằng hầu hết người kinh doanh nhỏ đều muốn làm đúng.
Họ không phản đối minh bạch – họ chỉ sợ mình không đủ khả năng để “minh bạch đúng chuẩn” mà Nhà nước yêu cầu.

Ví dụ:

• Một cô bán xôi lãi 150.000 đồng/ngày (~4,5 triệu/tháng), nếu phải thuê dịch vụ kê khai thuế và chữ ký số với giá 500.000 – 1.000.000 đồng/tháng, thì chi phí thuế và thủ tục đã “ăn hết” 20% – 30% lợi nhuận.

• Một chú bán nước mía ở lề đường, không có số nhà, không có điện thoại thông minh – liệu có thể “cập nhật hóa đơn điện tử real-time” như một công ty lớn?

Nếu cứ áp công cụ của doanh nghiệp lên hộ cá thể, thì đến lúc nào đó – hộ cá thể sẽ rút khỏi hệ thống thay vì tham gia nó.

🧩 Điều cần là sự phân tầng hợp lý

Mình không nói nên “tha” cho hộ kinh doanh nhỏ. Nhưng cách làm cần linh hoạt.
Cụ thể:

✅ 1. Phân loại hộ kinh doanh theo doanh thu và mức độ chuyên nghiệp

• Hộ kinh doanh siêu nhỏ (thu nhập < 100 triệu/năm) → có thể miễn khai báo phức tạp, chỉ cần cam kết 1 lần/năm, hoặc thuế khoán nhẹ.

• Hộ kinh doanh nhỏ (100–300 triệu/năm) → kê khai đơn giản, hỗ trợ phần mềm đơn giản hóa.

• Hộ có mô hình tương tự doanh nghiệp → bắt buộc áp dụng kê khai điện tử, hóa đơn số đầy đủ.

✅ 2. Khuyến khích thay vì ép buộc

• Có chính sách thưởng, giảm thuế, hoặc hoàn thuế cho hộ nào sử dụng hóa đơn điện tử đúng chuẩn.

• Được tự nguyện tham gia hệ thống trước, Nhà nước không cưỡng chế, mà tạo điều kiện để học hỏi.

✅ 3. Nhà nước cần “bắt đầu bằng sự hiểu”

Trước khi triển khai công nghệ và quy trình, cần hiểu:

“Người dân ở đâu trên bản đồ kỹ năng số, và họ có thực sự sẵn sàng không?”

💬 Một sự đồng cảm hơn là một chính sách tốt

Mình nghĩ, một chính sách hay nhất – chưa chắc đã là cái đúng nhất cho tất cả mọi người.

Một quy định hợp lý trên giấy – nếu không đi cùng sự đồng cảm và thích nghi với hoàn cảnh người dân, thì chẳng khác nào… một bộ đồ sang trọng được may sẵn, nhưng không ai vừa size cả

🌉 Cần một “cây cầu” chứ không phải “cây gậy”

Cải cách thuế là điều cần thiết – không ai phủ nhận.
Nhưng vấn đề không nằm ở “nên hay không nên cải cách”, mà ở cách cải cách như thế nào để không đẩy người dân ra ngoài lề xã hội số.

Nếu chính sách chỉ như một cây gậy – đánh vào người chậm bước, dọa phạt người chưa hiểu luật, ép người chưa sẵn sàng phải nhảy vọt… thì chắc chắn sẽ khiến người dân sợ hãi, chống đối, hoặc lặng lẽ bỏ cuộc.

Điều mà người dân cần – đặc biệt là những người không có lợi thế về tri thức, công nghệ, nguồn lực – chính là một cây cầu:
Một lối đi được bắc qua hố sâu giữa cái cũ và cái mới, giữa thói quen truyền thống và yêu cầu hiện đại.

🌱 Vậy “cây cầu” đó gồm những gì?

🪜 1. Có lộ trình rõ ràng, từng bước một

Không thể yêu cầu hộ kinh doanh nhỏ – vốn quen bán hàng bằng sổ tay và trí nhớ – ngay lập tức phải áp dụng hóa đơn điện tử, kê khai online, ký số, chỉ trong vài tuần hay vài tháng.

Cần chia ra thành từng chặng cụ thể:

• Giai đoạn 1 (6–12 tháng): Hộ kinh doanh chỉ cần khai tổng doanh thu hằng quý, không cần xuất hóa đơn điện tử. Nhà nước hỗ trợ tập huấn tại chỗ.

• Giai đoạn 2 (12–24 tháng): Bắt đầu áp dụng hóa đơn điện tử với mức doanh thu nhất định (ví dụ trên 300 triệu/năm), nhưng có mẫu hóa đơn cực đơn giản, thao tác nhanh, có hỗ trợ qua điện thoại hoặc ứng dụng di động.

• Giai đoạn 3: Sau khi 70–80% hộ dân đã quen với công cụ mới, mới tiến tới chuẩn hóa toàn bộ.

Lộ trình này cần được công khai, minh bạch, và truyền thông sâu rộng – để người dân chuẩn bị tâm lý và học hỏi từ từ.

🤝 2. Có hướng dẫn cụ thể, dễ hiểu, và có người hỗ trợ tận nơi

Hiện nay, nhiều người dân nói:

“Muốn làm đúng cũng không biết bắt đầu từ đâu!”

Vì vậy, thay vì chỉ ban hành văn bản, cần:

• Có lực lượng tình nguyện viên hoặc “đội thuế thân thiện” xuống tận chợ, khu dân cư – hướng dẫn cách kê khai, cài app, tạo hóa đơn bằng giọng nói (thay vì phải gõ).

• Tổ chức các lớp học công nghệ miễn phí, đặc biệt cho người kinh doanh lớn tuổi. Dạy cách dùng điện thoại thông minh, email, phần mềm hóa đơn, khai báo doanh thu.

• Xây dựng tài liệu hướng dẫn đơn giản: video, tờ rơi, infographics – ngắn gọn, ngôn ngữ gần gũi, dễ hiểu.

💡 Ví dụ: Có thể triển khai một ứng dụng “Thuế Dễ Hiểu” trên điện thoại, chỉ cần:

• Bấm chọn “hôm nay bán được bao nhiêu”,

• App tự tính số thuế cuối tháng,

• Tự tạo báo cáo nộp thuế,

• Có trợ lý ảo giọng nói để hỗ trợ thao tác.

💸 3. Miễn hoặc giảm chi phí tuân thủ trong giai đoạn đầu

Với nhiều hộ kinh doanh siêu nhỏ, thu nhập chỉ đủ sống, thì chi phí để “tuân thủ đúng quy định” hiện nay là một rào cản rất lớn:

• Mua chữ ký số: 1–2 triệu đồng/năm

• Dịch vụ hóa đơn điện tử: 300–500 nghìn đồng/năm

• Phần mềm kê khai: 200–500 nghìn đồng/tháng

• Thuê kế toán dịch vụ: 500–1 triệu đồng/tháng

Vậy là mỗi năm có thể tốn tới 5–10 triệu đồng, trong khi có người thu nhập chưa đến mức đó.

👉 Vì thế, Nhà nước nên miễn phí các dịch vụ cơ bản trong 1–2 năm đầu, như:

• Chữ ký số cấp cho hộ siêu nhỏ (tích hợp qua app điện thoại).

• Gói hóa đơn điện tử cơ bản miễn phí.

• Cổng kê khai online với giao diện “một cửa, một nút bấm”.

• Tổng đài tư vấn miễn phí, không phải “gọi là chờ cả tiếng, vẫn không ai nhấc máy”.

🌀 4. Duy trì thuế khoán có điều kiện hoặc thuế “lai” đơn giản hóa

Thay vì xóa bỏ hoàn toàn thuế khoán, hãy giữ lại hình thức này cho nhóm kinh doanh siêu nhỏ, hoặc áp dụng một mô hình lai:

• Hộ kinh doanh dưới ngưỡng doanh thu nhất định (ví dụ: <100 triệu/năm) vẫn được áp dụng thuế khoán linh hoạt.

• Hộ có quy mô trung bình thì kê khai bán tự động: chỉ cần ghi tổng doanh thu hàng tháng, không bắt buộc hóa đơn từng giao dịch.

• Những hộ tự nguyện chuyển sang hình thức điện tử hoàn toàn thì được ưu đãi thuế, hỗ trợ kỹ thuật, xếp hạng tín nhiệm cao hơn khi vay vốn ngân hàng hoặc đăng ký mở rộng kinh doanh.

💡 Ví dụ:

• Ở Indonesia, hộ kinh doanh nhỏ dưới một mức doanh thu được áp dụng thuế suất cố định 0.5% trên tổng thu nhập, và không bắt buộc hóa đơn điện tử.

• Ở Thái Lan, có mô hình “smart market” – chính quyền đầu tư hệ thống POS và đào tạo tiểu thương, không ép buộc nhưng khuyến khích bằng phần thưởng và hỗ trợ vay vốn.

🌿 Đổi mới – nhưng đừng để người dân “rơi khỏi nhịp sống”

Cải cách, nếu làm tốt, sẽ giúp người dân trưởng thành trong kinh doanh.
Nhưng nếu làm gấp, làm cứng nhắc, thì dễ khiến họ quay lưng với hệ thống, hoặc co lại trong tâm thế e dè, đối phó.

🌱 Một chính sách bền vững là chính sách biết đặt mình vào vị trí người yếu thế nhất, rồi mới nghĩ đến việc dẫn dắt họ.

Cải cách là điều tất yếu, nhưng đừng quên một điều quan trọng:
Người dân không chống lại sự minh bạch – họ chỉ sợ bị bỏ lại khi chưa đủ khả năng thích nghi.

Nếu ta chỉ nhìn vào con số thu thuế, mà không nhìn thấy ánh mắt lo lắng của người bán hàng rong, tiếng thở dài của bà bán bánh mì không biết kê khai ra sao, thì chính sách ấy sẽ thất bại – không phải vì nó sai, mà vì nó thiếu sự lắng nghe và chia sẻ.

Một đất nước mạnh không phải khi có nhiều doanh nghiệp lớn, mà là khi người nhỏ nhất cũng cảm thấy mình được công nhận, được hỗ trợ, và được đồng hành.

Nếu bạn thấy chủ đề này thật sự cần được lắng nghe rộng rãi hơn, hãy giúp mình:

🔔 Like video nếu bạn đồng cảm
💬 Bình luận chia sẻ câu chuyện của bạn hoặc người thân đang kinh doanh nhỏ – mình muốn đưa tiếng nói của bạn đến gần hơn với những người làm chính sách
📤 Chia sẻ video đến những ai đang làm kinh doanh nhỏ lẻ – để họ không cảm thấy đơn độc trong giai đoạn thay đổi này
🧠 Và đừng quên đăng ký kênh để đồng hành cùng nhau trên hành trình chia sẻ tri thức – bằng sự tử tế và gần gũi!

👉 Bạn nghĩ sao?
Hộ kinh doanh nhỏ có cần một “cây cầu” không? Hay chỉ cần chính sách mạnh tay mới tạo thay đổi?

Mình chờ đọc ý kiến của bạn dưới phần bình luận.
Hẹn gặp lại trong video tiếp theo!